http://sual.nur-az.com/az/43/Qida-v%C9%99-i%C3%A7kil%C9%99r-ov-heyvanlar%C4%B1n-k%C9%99simi/

http://sual.nur-az.com/az/43/Qida-v%C9%99-i%C3%A7kil%C9%99r-ov-heyvanlar%C4%B1n-k%C9%99simi/

Bismillahir-rəhmanır-rəhim

Yeməklə bağli bəzi müstəhəb əməllər aşağıdakı kimidir:

1. Yeməkdən qabaq və sonra əlləri yumaq müstəhəbdir. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Yeməkdən əvvəl və yeməkdən sonra əllərinizi yuyun. Bu əməl yoxsuluğu aradan aparar və ömrü uzadar".("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 49; hədis 10.)
2. Yeməyə başlayanda “bismillah”, qurtardıqda isə “əlhəmdulillah” demək müstəhəbbdir. Allah Rəsulu (s) buyurur: "Süfrə açıldıqdadörd min mələk həmin süfrəni əhatəyə alar. Əgər bəndə bismillah desə, mələklər (süfrə arxasında əyləşmiş insanlara) deyər: "Allah yeməklərinizi bərəkətli etsin." Sonra isə Şeytana deyərlər: "Çıx buradan ey fasiq! Bu şəxslərin üzərində sənin heç bir hökmranlığın yoxdur." Əgər süfrədən qalxdıqda əlhəmdulillah desələr, mələklər bu cür deyər: "Allah onlara nemət verdi. Onlar da (əvəzində) Rəbblərinə şükr etdilər." Amma (süfrə salındıqda) Allahın adını çəkməsələr, mələklər şeytana bu cür deyərlər: "Yaxın gəl ey fasiq! Sən də bunlarla birgə ye!" Süfrə qaldırıldıqda da Allahın adını çəkməsələr, mələklər deyərlər: "Allah onlara nemət verdi. Onlar isə Rəbblərini unutdular." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 57; hədis 1.)
Həmçinin Muhəmməd ibn Əli ibn Osman Kəracəki "Kənzul-Fəvaid" kitabında nəql edir: Bir gün Əbu Hənifə imam Sadiqlə (ə) birlikdə yemək yeyirdi.  İmam Sadiq (ə) yeməyi bitirdikdə  buyurdu: "Bütün həmdlər aləmlərin Rəbbi olan Allaha məxsusdur.  Ey Allahım bu (yemək) səndən və sənin Rəsulundandır  (s)." Əbu Hənifə dedi: "Ey Əbu Əbdillah, sən Allaha şərik qoşursan?" İmam Sadiq (ə) buyurdu: "Vay olsun sənə! Allah Təala öz kitabında buyurur: "(Münafiqlərin Peyğəmbərə və möminlərə qarşı) kin-küdurət bəsləmələrinin səbəbi yalnız Allahın və Peyğəmbərinin Öz nemətləri ilə onları varlandırmasıdır." ("Tövbə" 74.)
Başqa bir yerdə isə belə buyurur: "Kaş ki, onlar Allahın və Onun Elçisinin onlara verdiyinə razı qalıb deyəydilər: Allah bizə yetər. Allah da bizə Öz lütfündən verəcək, Onun elçisi də." ("Tövbə" 59.)
Əbu Hənifə dedi: "And olsun Allaha! Sanki bu ayələri heç oxumamışam."
3. Yemək əsnasında da "əlhəmdulillah" demək müstəhəbbdir. Zürarə deyir:
"Bir gün Əbu Əbdillahla (ə) bir yerdə yemək yeyirdim. Mən onun (yemək əsnasında) nə qədər “həmd olsun o Allaha ki, məni yeməyə iştahalı qərar verib” dediyini saya bilmədim." ("Cəvahirul-Kəlam"; c.36; səh. 453.) Yəni imam (ə) yemək əsnasında o cümləni çox təkrar edirmiş.
4. Sağ əllə yemək müstəhəbbdir. İmam Cəfər Sadiq (ə) buyurur: " (Sağ əllə yeməyə ) İmkanın olduğu halda sol əllə yemə." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 10; hədis 3.)
5. Üç və daha artıq barmaqla yemək və iki barmaqla yeməmək müstəhəbbdir. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Allahın Rəsulu (s) həmişə üç barmaqla yeyərdi." ("Cəvahirul-Kəlam"; c.36; səh. 457.)
6. Müstəhəbbdir ki, qonaqlıqda yeməyə hamıdan əvvəl ev sahibi başlasın və yeməyi hamıdan axırda o bitirsin. İmam Cəfər Sadiq (ə) buyurur: "Allahın peyğəmbəri (s) insanlar (rahat və utanmadan) yemək yesinlər deyə onlarla bir süfrə arxasında oturarkən yeməyə hamıdan əvvəl başlayar və hamıdan sonra bitirərdi." ("Cəvahirul-Kəlam"; c.36; səh. 454)
7. Müstəhəbbdir ki, yeməyə başlamamışdan qabaq əvvəlcə süfrə sahibi əllərini yusun. Bu iş onun sağ tərəfində oturan adamdan başlayıb sol tərəfində oturan adama qədər davam etsin. Yeməkdən sonra isə müstəhəbbdir ki, qonaqlar ev sahibinin solunda oturan şəxsdən başlayıb sağ tərəfdə oturan şəxsə qədər tərtiblə əllərini yusunlar. Ən axırda isə ev sahibi əlini yusun. İmam Baqir (ə) buyurur: "Ev sahibi (yeməyə başlayanda) əllərini hamıdan əvvəl, yeməkdən sonra isə hamıdan axırda yuyar." ("Cəvahirul-Kəlam"; c.36; səh. 455.)
Əllamə Kuleyni "Kafi" kitabında yazır: "Digər bir hədisdə deyilir: Əllərini əvvəlcə ev sahibi yuyar, sonra onun sağ tərəfində oturan şəxsdən başlanılar. Süfrə qaldırıldıqdan sonra isə (əllərin yuyulmasına) ev sahibinin solunda oturan şəxsdən başlanılar. Əlini axırıncı yuyan şəxs isə ev sahibi olar. Çünki səbr edib camaatı gözləmək daha yaxşıdır." ("Vəsailuş-şiə" kitabından nəqlən; adabul-maidə; bab 50; h 3.)
8. Yeməyi duzla başlayıb və duzla bitirmək müstəhəbbdir. İslam Peyğəmbəri (s) buyurur: "Yeməyi duzla başla, duzla bitir! Kim yeməyini duzla başlasa və onunla bitirsə, yetmiş iki növ bəla ondan bağışlanar. Dəlilik, cüzam və bərəs həmin bəlalardandır." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 95; h. 1.)
9. Meyvəni yeməmişdən qabaq yumaq müstəhəbbdir. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Hər bir meyvədə zəhər var. Elə isə, sizə meyvə gətirildikdə onu suya çəkin və suda yuyun." ( "Vəsailuş-şiə"; ətimətul-mubahə; bab 80; h. 1.)
10. Yemək yedikdən sonra arxası üstə uzanıb sağ ayağı sol ayağın üzərinə qoymaq müstəhəbbdir. İmam Rza (ə) buyurur: "Yedikdən sonra arxası üstə uzan və sağ ayağını sol ayağının üzərinə qoy." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 74; h. 1.)
11. Yeməkdən əvvəl və sonra Məsumlardan (ə) nəql olunmuş dualar oxumaq müstəhəbbdir. Məsələn, yeməkdən sonra müstəhəbbdir ki, belə deyilsin: "Bütün həmdlər o Allaha məxsusdur ki, bizi yedirdi, içirdi, bizə (yalnız O) kifayət etdi, bizi qüvvətləndirdi, bizə sığınacaq və nemət verdi. Ən üstün həmdlər o Allaha məxsusdur ki, Özü yemədiyi halda (yeməyə ehtiyacı olmadığı halda bizi) yedirir.Ey Allahım! (süfrəmizi) bol et, (haramlardan) pakla, bərəkətləndir, (bizləri) doyur, susuzluğumuzu yatır. Həmd olsun Özü yemədiyi halda (yeməyə ehtiyacı olmadığı halda bizləri) yedirən Allaha. " ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 59; h. 9.)
12. Əgər müsəlman bir şəxs başqa bir müsəlmanı süfrəyə dəvət edərsə, onun dəvətini qəbul etmək müstəhəbbdir. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Müsəlmanın müsəlmana olan haqqlarından biri də budur ki, (bir müsəlman) onu süfrəyə dəvət etdikdə, dəvətini qəbul etsin." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 16; h. 1.)
13. Möminlərə yemək vermək, onları Allaha xatir doyurmaq müstəhəbdir və böyük savabı vardır. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Kim Allah yolunda mömin bir qardaşına təam versə, onun üçün yüz min insana təam verməyin savabı yazılar." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 59; h. 9.)
Başqa bir hədisdə isə İmam (ə) belə buyurur: "Kim on nəfər müsəlmana təam versə, Allah cənnəti ona vacib edər." ("Vəsailuş-şiə"; adabul-maidə; bab 16; h. 1.)
Həmçinin süfrə arxasında yemək yeyərkən tikələri kiçik götürmək, süfrədə çox oturub vaxtı uzatmaq, yeməkdən sonra dişlərin arasında qalmış yemək qırıntılarını təmizləmək kimi əməllər də müstəhəbbdir.
Öz suallarınıza cavab almaq üçün bizim saytımıza etimad etdiyinizə görə təşəkkür edirik.
Allahdan sizə xöşbəxtlik və müvəfəqiyyət arzulayırıq

http://sual.nur-az.com/az/43/Qida-v%C9%99-i%C3%A7kil%C9%99r-ov-heyvanlar%C4%B1n-k%C9%99simi/

Bismillahir-rəhmanır-rəhim
1. Ayətullah əl-üzma Sistaninin fətvasına əsasən, üzüm suyu, özü-özünə və ya bişirmək vasitəsilə qaynayarsa pakdır, amma içilməsi haramdır. Həmçinin vacib ehtiyata əsasən qaynadılmış üzümün də içilməsi haramdır, amma murdar deyil. Amma əgər qaynayaraq üçdə ikisi getsə və üçdə biri qalsa, halal olur, onu yemək olar.
2. Üzümün kompotu da yuxarıdakı hökmdədir.
3. Xurma, tumlu və tumsuz kişmiş, və onların suyu qaynasa da belə, pak və yeyilməsi halaldır.
http://sual.nur-az.com/az/
Öz suallarınıza cavab almaq üçün bizim saytımıza etimad etdiyinizə görə təşəkkür edirik.
Allahdan sizə xöşbəxtlik və müvəfəqiyyət arzulayırıq