Sual (51) :
Salam. Dogrudan Aqil ibn abu Talib muaviyenin(l) serkerdelerinden olub? Ve umumiyyetle muaviye(l) kimleri satin ala bildi kimleri yox?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Əqil ibni Əbu Talib Müaviyənin sərkərdələrindən olmayıb bəlkə o qoca vaxtında hətta gözləri görmürdi və ehtiyac üzündən onun yanına getdi amma O Hz. Əlinin (ə) haqq olmağına inanırdı qəlbi həmişə Əli (ə)-la idi. Deyirdi: Müaviyənin süfrəsində oturub, Əlinin (ə) arxasında namaz qılmaq ləzzətlidir. Müaviyə Ondan istədi ki, Əlidən (ə) təbərri etsin amma Əqil qəbul etmədi. Ümumiyyətlə dünya malına həris olanları Müaviyə ala bilirdi o cümlədən İmam Həsənin (ə) sərkərdəsi Übeydullah ibni Abbas idi.
Allah sizə yar olsun.
Sual (52) :
Salam deyerli mominler! Eshitdiyime gore Omeri olduren adam mecusi olub ve Iranda onun qebri var. Muselmanlar onun qebrini ziyaret edib ona dua edirler. Bu dogrudurmu? Allah sizlerden razi olsun!
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
İranda olan qəbir Ömərin qatilinin qəbri deyil bəlkə adları oxşar olduğu üçün səhf tanınıb. Bu qəbir 200 il əvvəl yaşamış bir dərvişin qəbridir. Hal-hazırda ora ziyarət olunmur çünki oranı bağlayıblar. Öməri öldürən şəxsin adı Firuz künyəsi Əbu Lolo ləqəbi isə Şücaud-din, iranlı əsir olur. Əsirlikdən öncə dini məcusilik ya xiristianlıq olub sonralar isə müsəlman olur. Onun müsəlman olmağına çoxlu dəlillər var hətta bəzi Əhli-sünnə mənbələrindədə yazılıb, başqa dəlil budur ki, O Öməri mədinə məscidində qətlə yetirdi özüdə sübh namazı vaxtı. O, müsəlman olmasaydı məscidə girməyə icazə verməzdirlər. Əhli-sünnə çalışırlar onu məcusi kimi qələmə versinlər amma həqiqət belə deyil. O, müsəlman və mömin olub. Onun əvvəli məcus olubsa Ömərində əvvəli müşrik olub.
Öməri nə üçün öldürməyi barədə ixtilaf var, bu səbəblərdən biridə Hz. Əlinin (ə) intiqamını almasıda deyilib. Ömər ibn Xəttab Hicri-Qəmərinin iyirmi üçüncü ili Həccə getdi. Qayıddıqdan sonra ətraf şəhərlərdən bir dəstə əmir onunla görüş və məşvərət üçün Mədinəyə gəldilər.Müğəyrə ibn Şöbə (Kufənin əmiri) və onun xidmətcisi Firuz Əbu Lölö onların arasında idi. Buna baxmayaraq ki, xəlifə Əcəmlərin Mədinədə yaşamasına icazə vermirdi amma Muğəyrə xəifədən Firuzun Mədinədə qalmasının icazəsini istədi.Çünki o bir sənətkar insan kimi Mədinə camaatına xeyri dəyirdi. Bir gün Firuz Mədinədə özünü xəlifəyə catdirib, ona öz ərbabından şikayət etdi ki, o hər gün məndən on dirhəm vergi alır və mənim bu qədər pulu verməyə imkanım yoxdur. Xəlifə soruşdu: Sənin peşən nədir? O cavabında dedi: Dülgərlik, dəmirçilik, rəngsazlıq. O dedi: Bu qədər peşə ele bu qədər məbləğ çox deyil. Eşitmişəm sən ele dəyirman düzəldirsən ki, günəşlə işləyir! O dedi: Əgər sağ qalsam sənin üçün elə dəyirman düzəldəcəyəm ki, Məğribə və Məşriqə səs salsın. O iki nəfər bir-birindən ayrıldıqdan sonra xəlifə dedi: Bu qul məni təhdid etdi. Bu hadisədən üç gün kecməmişdi ki, Firuz öz təhdidini əməli etdi.
Allah sizə yar olsun.
Sual (53) :
Salam. 1. H.Resulullah, 1-ci ve 2-ci ve 3-cu xelifelerin doyuslerde oldurdukleri kesler haqda ne melumat var? Hansi esasa 2-ci xelife doyusken, cesur adam kimi geleme verilir?2. bezi sehabelerin islamin ilk gunlerinden Resulullahi(saas) qebul etmelerine, doyuslerde canlarini tehlukeye atmalarina regmen, sonradan donuk cixmalarini nece izah edirsiniz?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
1. H.Resulullah, 1-ci ve 2-ci ve 3-cu xelifelerin doyuslerde oldurdukleri kesler haqda ne melumat var?
Peyğəmbərin əli ilə ölənlərdən biri Übəyy bin Xələf idi ki, peyğəmbər Öhüd müharibəsində, özünü Əbi Talib dərəsinə yetirdi. Kafirlər hücum edirdilər. O həzrətin köməkləri də onun ətrafını tutmuşdu ki, ona xəsarət dəyməsin. Amma Übəyy qüreyş qəhrəmanlarından idi. O peyğəmbərə hücum elədi. Peyğəmbər də özünü qorumaq üçün ona bir zərbə endirdi və o yaranın nəticəsində həlak oldu. Furuği Əbədiyyət, c.2, 85-86.
Diqqət etmək lazımdır ki, peyğəmbər müharibələrdə rəhbər idi. Ona görə də adətən rəhbərin ətrafını əhatə edir və kimisə ona yaxınlaşmağa qoymurlar. Ona görə də ola bilsin elə də çox sayda insanlar onun əli ilə öldürülməsin. Digər bir tərəfdən islam sülh və məhəbbət dinidir. Hətta islamın zühurundan peyğəmbərin vəfatına qədər bütün müharibələrdə öldürülənləri biz nəzərə alsaq, 2000 nəfərdən çox ola bilməz. O ki qaldı xəlifələrin öldürdükləri şəxslər barədə deməliyik ki, heç bir tarix kitablarında yoxdur ki, o xəlifələr hansısa güclü qəhrəmanla qarşı-qarşıya gəlsin və şücaətlə onu qətlə yetirsin. Belə bir şey tarixdə baş verməmişdir. Ola bilsin onlar, meydanda haldan gedib, yaranın nəticəsində yıxılıb qalanları öldürmüşlər. Çünki onlar həmişə meydandan qaçmışlar. Ayişə nəql edir: Atam nə vaxt Öhüd müharibəsini yad edirdi ağlayır və deyirdi: Mən birinci adam idim ki meydandan qaçım. Təbəqat ibn Səd, c.3, s,155. Tarixul-Xəmis, c.1, s.431.
Kuleyb nəql edir: Ömər minbərdə deyirdi: Mən öhüddə dağın başına qalxdım.Bir nəfər Yəhudi deyirdi: Məhəmməd(s) öldürülmüşdür. əd-Dürrül-mənsur, c.2, s.80. Fəthul-Qədir, c.1, s.388
Bəli... Aləmlərə rəhmət olaraq göndərilmiş Peyğəmbər (s) döyüş bayrağını Əbu Bəkrə verir və onu Xeybər qalalarına tərəf göndərir. Əbu Bəkr bir dəstə adamla qalalara tərəf hərəkət edir. Böyük sünni alimlərindən olan Hakim Nişapuri nəql edir:
فإن رسول الله صلّى الله عليه وآله بعث أبابكر إلى خيبر فسار بالناس وانهزم حتى رجع
"Peyğəmbər (s) Əbu Bəkri Xeybər qalalarına tərəf göndərdi. Əbu Bəkr bir dəstə adamla getdi və məğlub olub geri döndü." Mustədrək, c.3, s.37.
Tarix səhnəsində onsuz da bir ؛ücaət və qəhrəmanlığı olmayan Əbu Bəkr məğlub edilmi؛ ؛əkildə geri dönür. Daha sonra Peyğəmbər (s) bayrağı ضmər ibn Xəttaba verir. ömər haqqında isə sünni alimləri belə nəql edirlər:
هزموا عمر و أ صحابه فجاؤوا يجبّنونه ويجبّنهم
"Ömər və onun adamları məğlub oldular. (Döyüş meydanından) qayıtdıqda isə, Ömərin adamları onun qorxduğunu, Ömər isə adamlarının qorxduğunu deyirdi." Mustədrək 3/37; Kənzul-Ummal 10/462; Camiul-Əhadis 30/423; Məcməuz-zəvaid 6/151
Bəli... Ömər qorxub döyüş meydanından qaçır. Qaçması azmış kimi, öz adamlarını belə qorxaqlıqda ittiham etməkdən çəkinmir.
Peyğəmbər (s) Əbu Bəkrlə, Ömərin biabırçı məğlubiyyətindən sonra buyurdu:
لأعطينّ اللواء غداً رجلا يحب الله ورسوله ويحبه الله ورسوله
"Sabah bayrağı elə bir ؛əxsə verəcəm ki, o, Allahı və onun Rəsulunu sevir. Allah və Onun Rəsulu da onu sevir." Musnədi-Əhməd 5/358; Məcməuz-zəvaid 6/150; Sunənul-Kubra (Nəsai) 5/108 və 111; Mustədrək 3/437
Hansi esasa 2-ci xelife doyusken, cesur adam kimi geleme verilir?
İkinci xəlifə isə şücaətli, cəsur deyil, sadəcə bəd əxlaq bir insan olubdur. Buna çoxlu sübutlar da vardır. O islamdan qabaq da, xoşəxlaq insan olmamışdır.
Ömər bir gün Əbubəkrin qızı Ümmu Gülsumun elçiliyə getdi. Ayişə bu barədə Ümmü Gülsuma təklif irəli sürdü. Ümu gülsum dedi: Mən onu xoşlamıram. Ayişə dedi: Xəlifəni istəmirsən? Ümmü Gülsum dedi: Bəli istəmirəm çünki o pis rəftar və qadınlarla yaxşı rəftarlı deyildir. əl-kamil fit-Tarix, c.3, s.54-55, Tarix Təbəri, c.4, .s,200.əl-İqdul Fərid, c.6, s.98.
Bezi sehabelerin islamin ilk gunlerinden Resulullahi(saas) qebul etmelerine, doyuslerde canlarini tehlukeye atmalarina regmen, sonradan donuk cixmalarini nece izah edirsiniz?
Buna tam təbii baxırıq. Çünki onlar məsum deyildilər. Hətta sünnilər özləri səhabələrin məsumluğuna inanmırlar. Onları da başqa insanlar kimi adi insanlar hesab edirlər. Digər bir tərəfdən, Quranda Alah taala imanlarını əldən verən insanlardan danışır və təfsirə baxsanız onların ən bariz nümunələrindən biri, Bələm Bauradır. Bir ömür ibadət etdikdən sonra yolunu azır və axırı cəhənnəm əhlindən olur. Ona görə də peyğəmbərin kənarında qalmaq, və hətta onun evinin içində nəfəs alıb həyat sürmək heç də insanın xoşbəxtliyinə zamin durmur. İnsanın gördüyü işlər əsas rol oynayır. Belə olmasaydı Həzrət Nuhun (ə) oğlu da peyğəmbər oğlu olduğu üçün, sudan nicat tapar və qərq olmazdı.
Allah sizə yar olsun!
Sual (54) :
Salamun əleykum.Nə üçün həzrət Müslim imkanı olduğu halda ibn Ziyadı öldürmədi?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Qurani-kərim və Əhli-beyt buyuruqlarında düşmənə zülm və hiylə yolu ilə qalib gəlmək pislənilir. Həzrət Əlinin (ə) hakimiyyəti dövründəki müharibələrdən birində İslam düşmənləri meşədə gizləndilər. Bir şəxs Həzrətə (ə) meşəni yandırmağı təklif etdi. İmam buyurdu: “Zülmlə qələbə qazanmaq olmaz.”
Həzrət Müslim də Əhli-beyt məktəbinin yetirməsi idi. Xəstə Hanini yoluxmağa gələn ibn Ziyadın qətlə yetirilməsi Müslimə təklif olunanda ev sahibi Hani bu təklifə etiraz etdi. Müslim ibn Ziyadı öldürməməsini belə əsaslandırır: “Mən onu iki şeyə görə öldürmədim: evinə qan tökülməsini istəməyən Haninin etirazı və həzrət Peyğəmbərin (s) bir buyuruğuna görə. Həzrət buyurmuşdur: “Qəfil hücum əqidəsinə yol bağlıdır...” “Vəqətüt-təf”, s. 114.
Allah sizə yar olsun.
Sual (55) :
Salamun əleykum.Züheyr ibn Qəyn kimdir?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Züheyr Kufənin tanınmış və şücaətli şəxslərindən biri idi. O, bir vaxt Osmanın havadarlarından olmuşdur. İmam Hüseyn (ə) Məkkədən Kufəyə hərəkət edərkən Züheyr də ailəsi ilə birgə həcdən qayıdırdı. O, imamla rastlaşmamaq üçün yolda məsafə saxlayırdı. Amma bir gün istirahət üçün imamın xeyməsindən bir qədər aralı xeymə qurmağa məcbur oldu.
Züheyrin yoldaşları nəql edir ki, sübh yeməyi yediyimiz vaxt bir şəxs gəlib salam verdi və imam Hüseynin (ə) Züheyri görmək istədiyini bildirdi. Bu hadisə o qədər gözlənilməz oldu ki, Züheyr yerində donub qaldı. Xanımı Züheyrə dedi: “Peyğəmbər övladı səni çağırır, sənsə yubanırsan!” Züheyr ayağa qalxıb imamın xeyməsinə üz tutdu.
Beləcə, qəlbi cəhalət qaranlığına bürünmüş Züheyrə imamın nurani sözləri vasitəsi ilə işığa çıxmaq nəsib oldu. Züheyr imama qoşulduqdan sonra qarşıdakı yolun çətinliyini nəzərə alaraq arvadının nikahını geri oxuyub onu evə göndərdi.
Hürrün dəstəsi imam Hüseynin (ə) qarşısını kəsərkən Züheyr Hürr ilə döyüşməyi təklif etdi. Amma imam səbr etməyə üstünlük verdi. Aşuradan bir gün qabaq (tasua günü) imam ətrafındakılara Kərbəladan getmək icazəsini verdi. Züheyr dedi: “Ana olsun Allaha! Sənin və Əhli-beytini hifzi üçün min dəfə ölüb dirilməyə hazıram.”
Aşura günü imam Hüseyn (ə) öz cəbhəsinin sağ cinahında rəhbərliyini Züheyrə tapşırdı. O, imamdan sonra düşmən qarşısına çıxan ikinci şəxs idi. Züheyr şücaətlə döyüşdü və öz əqidəsini sübut edərək şəhadətə yetişdi.
Allah sizə yar olsun.
Sual (56) :
Salamun əleykum.Əbdüllah ibn Hürr Cöfi kimdir?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Bəni-məqatil adlanan yerdə dayanarkən imama (ə) xəbər verdilər ki, Əbdüllah ibn Hürr Cöfi də bu mənzildə dayanmışdır. Osmanın tərəfdarlarından olan Əbdüllah Osman qətlə yetirildikdən sonra Müaviyəyə qoşulub, Siffeyn döyüşündə həzrət Əli (ə) ilə vuruşmuşdu.
İmam Hüseyn (ə) Əbdüllahın yanına adam göndərib ona qoşulmasını istədi. Əbdüllah Həccac adlı elçiyə dedi: “And olsun Allaha! Mən Kufədən çıxanda əhalinin çoxu Hüseynlə (ə) döyüşə hazırlaşırdı. Hüseynin bu döyüşdə öldürüləcəyi məndə şübhə doğurmur. Məndə Hüseynə yardım gücü yoxdur və istəmirəm də məni görsün.” Həccac bu sözləri imama çatdırdıqdan sonra imam özü Əbdüllahın görüşünə getdi. Həzrət Əbdüllaha buyurdu:”Sən çox günahlara batmış, çox səhvlərə yol vermisən. Tövbə edib, günahlarını yumaq istəmirsənmi? Peyğəmbər (s) qızının övladına yardım et, onun tərəfində düşmənləri ilə döyüş.” Əbdüllah dedi: “And olsun Allaha! Sənə itaət edənin əbədi səadətə çatacağına inanıram. Amma inanmıram ki, mənim yardımımın sənə faydası olsun. Məni bu işdən azad et, çünki ölümdən çox qorxuram. Amma qaçışda məşhur atımı sənə verirəm.” İmam buyurdu: “Bir halda ki, bizim yolumuzda canını qıymırsan, nə səni, nə də atını istəyirik.” Mənbələrdə bildirilir ki, Əbdüllah ömrünün sonunadək, imama qoşulmaq səadətini əldən verdiyi üçün təəssüf etdi.
İmamın (ə) Əbdüllahın xeyməsinə getməsinə həkimin xəstə yanına getməsi kimi baxmalıyıq. Allahın övliyaları daim insanların əqidəsini islah etmək, onları axirət əzabından qurtarmağa çalışmışlar. Amma Əbdüllah xislətində olanlar belə dəvətlərin əsil mahiyyətini anlaya bilmir, hədiyyə və ehsan yolu ilə razılıq almaq istəyirlər.
Allah sizə yar olsun.
Sual (57) :
Salamun əleykum. Peyğəmbərin (s) sevimli səhabəsi Əbuzər nə üçün sürgün edildi?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Üçüncü xəlifə Osmana tutulan mühim iradlardan biri, həzrət Peyğəmbərin (s) sevimli səhabəsi Əbuzərin kimsəsiz səhra məntəqəsinə sürgün olunmasıdır. Əbuzər həmin şəxsdir ki, həzrət Peyğəmbər (s) onun haqqında belə buyurmuşdur: «Əbuzərdən düzgün bir kəsə səma kölgə salmadı, yer onu öz üstündə gəzdirmədi».
Osmanla müxalifətçilikdə heç bir şəxs təmənnası olmayan Əbuzər, xəlifənin dövlət xəzinəsini öz yaxın adamlarına israfçılıqla paylaşdırmasından narazı idi. Beytül-maldan ibarət olan dövlət xəzinəsinin xərclənməsində həzrət Peyğəmbərin (s) üsullarını müdafiə edən Əbuzər, kimsəyə güzəştə getmək fikirində deyildi. Əbuzərin etirazlarından qeyzlənən xəlifə, əvvəlcə onu Şama sürgün etdi. Şamda Müaviyənin özbaşınalıqlarına qarşı çıxan Əbuzər haqqında xəlifə məktub aldı. Müaviyə yazırdı: «Əgər Şama ehtiyacın varsa, Əbuzəri geri qaytar. O burada qalsa, Şam əlindən çıxacaq».
Osmanın göstərişi ilə qəddar məmurların nəzarəti altında nəfəs dərmədən, gecə-gündüz yol gələn Əbuzər, Mədinəyə çatanda artıq xəstələnmişdi. Xəlifənin son qərarı bu oldu ki, Əbuzər Rəbəzə çölünə sürgün edilsin. Peyğəmbərin (s) susuz səhraya sürgün edilən sevimli səhabəsi, oradaca dünyasını dəyişdi.
Allah sizə yar olsun.
Sual (58) :
Salam aleykum. wielerde imam azam ve henefi haqda ne melumatlar var?
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Hənəfi məzhəbinin banisi İmam Əbu Hənifə Nöman ibn Sabit və maliki məzhəbinin banisi İmam Malik ibn Ənəs İmam Cəfər Sadiqdən (ə) dərs almışlar. Əbu Hənifə o həzrətin hüzurunda iki il oxumuşdur. Əhli-sünnənin böyük alimlərindən Seyyid Mahmud Şükri Alusi “Müxtəsərü Töhfətül-isna əşəriyyə” kitabında yazır: “Həmçinin, əhli-sünnə içində Əbu Hənifədir ki, fəxrlə və ən bəlağətli dillə demişdir: “Bu iki il olmasaydı, Nöman həlak olardı!” Burada “iki il” deyərkən, elm almaq üçün İmam Cəfər Sadiqin (ə) yanına gedib-gəldiyi illəri nəzərdə tuturdu”. Əbu Hənifənin İmam Sadıq (ə) haqqında belə buyurduğu da kitablarda qeyd edilib: “Fiqh sahəsində Cəfər ibn Mühəmməddən daha üstün bir adam görmədim” (Zəhəbi. Təzkirətül-hüffaz, I, 166). |
Bir gün Əbu Hənifə İmam Sadiq (əleyhissəlam) ilə görüşmək məqsədilə onun evinə gəlib görüş üçün icazə istədi. İmam Sadiq (əleyhissəlam) icazə vermədi.
Əbu Hənifə deyir: Bir qədər qapının ağzında gözlədim. Bu vaxt bir neçə kufəli şəxs gəlib İmam əleyhissəlamla görüşmək üçün icazə istədi. İmam onlara icazə verdi. Mən də onlarla birlikdə içəri girdim. Onun hüzuruna yetişdikdə dedim: “Yaxşı olar ki siz Kufəyə bir nümayəndə göndərib oranın əhalisini Peyğəmbərin səhabələrinə nalayiq sözlər deməkdən çəkindirəsiniz. Orada on min nəfərdən çox adam Peyğəmbərin dostları üçün nalayiq sözlər deyir.” İmam Sadiq (əleyhissəlam) buyurdu: “Camaat mən deyəni qəbul etmir.”
Əbu Hənifə: “Siz Allah Peyğəmbərinin nəvəsi olduğunuz bir halda necə ola bilər camaat sizin sözünüzü qəbul etməsin?!”
İmam Sadiq (əleyhissəlam): “Mənim sözümə qulaq asmayanlardan biri də, elə sən özünsən. Məgər mənim icazəm olmadan evə daxil olmamısan mənim icazəm olmadan oturmamısan və mən icazə verməmiş sözə başlamamısan?”
Sonra əlavə edib buyurdu: “Eşitdiyimə görə sən müqayisə əsasında hökm verirsən!”
— Bəli!
— Vay olsun sənə! Müqayisə əsasında hökm verən ilk şəxs (məxluq) Şeytan olmuşdur. Allah ona “Adəmə səcdə et” - deyə buyurduqda o cavab verdi ki: “Mən səcdə etmirəm çünki mən ondan daha yaxşıyam. Sən məni oddan onu isə palçıqdan yaratdın.”
(Sonra İmam Sadiq (əleyhissəlam) şəriətdə müqayisənin batil olduğunu isbat etmək üçün bununla zidd olan bir neçə şəriət hökmü qeyd edərək buyurdu:)
— Səncə bir nəfəri nahaqdan öldürməyin günahı ağırdır yoxsa zinanın?
— Bir nəfəri nahaqdan öldürməyin.
— (Əgər müqayisə olunan hökmə əməl etmək olarsa) bəs nə üçün qətl hadisəsini isbat etmək üçün iki zinanı isbat etmək üçün isə dörd şahid lazımdır? İslamın bu qanunu müqayisə ilə uyğun gəlirmi?
— Xeyr!
— Sidik daha çox murdardır yoxsa məni?
— Sidik.
— Bəs nəyə görə birincidə (sidikdə) Allah-taala insanlara dəstəmaz almağı ikincidə (mənidə) isə qüsl almağı əmr edir? Bu hökm müqayisə ilə uyğundur?
— Xeyr!
— Namaz daha çox əhəmiyyətlidir yoxsa oruc?
— Namaz.
— Bəs nəyə görə heyz (aybaşı) halı görmüş qadına namazın qəzası vacib deyil ancaq orucun qəzası vacibdir? Bu hökm müqayisə ilə uyğun gəlir?
— Xeyr!
— Qadın daha çox zəifdir yoxsa kişi?
— Qadın.
— Bəs nə üçün kişinin irs payı qadının irs payının iki bərabəri qədərdir? (Əgər qadın zəifdirsə onda qoy o daha çox irs aparsın.) Bu hökm müqayisə ilə uyğun gəlirmi?
— Xeyr!
— Nə üçün on dirhəm oğurlamış şəxs barədə Allah onun əlinin kəsilməsini ancaq bir nəfər digər birisinin əlini kəsərsə beş yüz dirhəm diyə verməsini əmr etmişdir? Bu hökm müqayisə ilə uyğun gəlirmi?
— Xeyr!
— Eşitmişəm ki sən “Sonra da həmin gün Qiyamət günü Allahın dünyada sizə əta etdiyi nemətlər barəsində mütləq sorğu-sual olunacaqsınız” 23ayəsini belə təfsir edirsən: “Allah insanları yay fəslində yedikləri dadlı yeməklər və içdikləri sərin sular barədə sorğu-suala çəkəcək.”
— Düzdür mən bu ayəni bu cür təfsir etmişəm.
— Əgər bir nəfər səni evinə qonaq aparıb qarşına dadlı yemək və sərin su qoysa sonra bu işinə görə sənə minnət qoyarsa bu adam barəsində necə fikirləşərsən?
— Deyərəm ki xəsis adamdır.
— Allah xəsisdirmi? (Yəni bizə bəxş etdiyi yeməklər barədə bizi sorğu-suala çəkər?)
ƏbuHənifə: “Bəs, Quranın “insanlar onlar barədə sorğu-sual olunacaqlar” dediyi nemətlərdən məqsəd nədir?”
İmam Sadiq (əleyhissəlam): “Ondan məqsəd biz Əhli-beyt əleyhissəlamın dostluğudur.”24
Sual (59) :
Salamun əleykum. Hürr ibn Yezid kimdir?
Allahın adı ilə.
Əleykumus-salam.
İmam Hüseynin (ə) karvanı bir neçə məntəqədən keçib Şərafa yetişdi. İmamın qarşısını kəsmək tapşırığı almış Hürr ibn Yezid xeyli döyüşçüsü ilə birgə bu məntəqədə imama çatdı. Hürrün qoşununu susuz, yorğun görən imam öz köməkçilərinə göstəriş verdi ki, Hürrün əsgərlərinə su versinlər. Hürrün əsgərlərindən biri belə xatırlayır: “Mən susuz və yorğun olduğumdan qoşundan dala qalmışdım. Düşərgəyə daxil olanda gördüm ki, Hüseynin yaxınları bizim əsgərlərə su paylayırlar. Mənə baxan olmadığını görən Hüseyn (ə) əlində su məşki (tuluq) mənə yaxınlaşdı. Mənim taqətdən düşdüyümü görən həzrət məşki əlində tutaraq su içməkdə mənə kömək etdi.”
Günorta namazının vaxtı çatdı, imamın müəzzini azan verdi. İmam (ə) Hürrə buyurdu: “Sən öz qoşununla namazını qıl.” Hürr imamla birgə namaz qılıb, ona iqtida edəcəyini bildirdi. Namazdan sonra Hüseyn (ə) Hürrün qoşununa müraciətlə xütbə oxudu və əsil həqiqəti açıqladı. İmamın xütbəsi başa çatdıqdan sonra Hürr dedi: “Bizə əmr olunub ki, sizi Kufəyə ibn Ziyadın yanına aparaq.” İmam bu sözlərdən qəzəbləndi və üzünü yaxınlarına tutub geri dönmək əmri verdi. Hürrün yolu kəsdiyini görən İmam (ə) buyurdu: “Anan əzanda otursun, bizdən nə istəyirsən? Hürr dedi: “Bir başqası anamın adını çəksəydi, ona cavab verərdim. Amma sənin anan haqqında tə`zimdən başqa bir söz gəlməz.”
Bununla belə, Aşura günü imamın (ə) fəryadını eşidən Hürr özünü ona çatdırdı və ərz etdi: “Sənə fəda olum, ey Peyğəmbər övladı! Mən yolunu kəsib səni qayıtmağa qoymayan, sənin bu bəla dolu torpaqda qalmağına bais olan adamam. Heç vaxt güman etməzdim ki, bu camaat səninlə vuruşub, belə rəftar edə. Artıq peşmanam və Allahın dərgahına tövbə edirəm. Allah mənim tövbəmi qəbul edərmi? Həzrət buyurdu: “Bəli, Allah tövbəni qəbul edər və günahını bağışlayar.” Maraqlı bir nöqtəyə diqqət edək: Hürrün imam Hüseynə (ə) qoşulması hadisələrin nəticəsini dəyişə bilərdimi? Əlbəttə ki, Aşura günü artıq hər şey mə`lum idi, imam və ətrafındakılar şəhadətə qucaq açmışdılar. Demək, imam Hüseyn (ə) Hürrü qəbul etməklə hərbi qüvvəsini artırmaq yox, daha bir insanın hidayətinə, islahına cəhd edirdi. Budur övliya mərhəməti!
Hürr ibn Yezid imama qoşuldu və çox keçməmiş şəhadət camını başına çəkdi. Yarıcan Hürr imamın hüzuruna gətirilərkən o həzrət əlini onun üzünə çəkib buyurdu:”Sən ananın qoyduğu ad kimi insansan, sən dünya və axirət azadəsisən.”
Allah sizə yar olsun.
