Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
AYƏ 30:Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Əyətəl-kürsü bir ayədir yəni 255 ci ayə amma ehtiyata əsasən vəhşət namazında hər 3 ayəni (255-256-257) oxumaq lazımdır.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
1. «Əraf» surəsinin 54-cü ayəsində buyurulur: «Həqiqətən, Allah-təala göyləri və yeri altı gündə xəlq etdi». Maraqlıdır ki, görəsən, misilsiz əzəmət sahibi olan Rəbbimiz nə üçün dünyanı bir anda yaratmadı?
Təfsirçilər bu fikirdədirlər ki, hər hansı bir işin bir anda həyata keçməməsi, həmin işin hikməti haqqında düşünməyə imkan verir. Məsələn, insanın ana bətnində doqquz ay müddətində mərhələ-mərhələ formalaşması, yaradanın əzəmətini daha da aşkar göstərir.
Allah-təala yeri və göyləri bizim ölçülərlə hər biri neçə milyon il davam etmiş altı dövürdə yaratmışdır. Quranda buyurulan altı gün, bizim iyirmi dörd saatlıq günümüzdən tamam fərqlənir. Bu altı günün hikmətlə dolu olan hər anı, ilahi elmin əzəmətindən danışır.
Bəs bu altı gündə hansı hadisələr baş verdi?
İlk gün, toplu qaz formasında olan dünya öz oxu ətrafında fırlanaraq parçalandı və planetlər yarandı; İkinci gün, planetlərdən bəzisi közərmiş, bəzisi isə donmuş halda dayanıqlı vəziyyətə keçdi. Üçüncü gün, günəş sistemi yaranmaqla, yer günəşdən ayrıldı. Dördüncü gün, yer soyudu və həyat üçün şərait yarandı. Beşinci gün, otlar və ağaclar yaradıldı. Altıncı gün heyvanlar və insan yer üzündə zahir oldu.
2. Quran buyurur: “Allah yalnız təqva sahiblərindən (pəhrizkarlardan) qəbul edər.”
Təqvanın dərəcələri var. Kimi Allahdan çox, kimi isə az qorxur. Amma hamı nə dərəcədəsə varlıq aləminin sahibindən çəkinir. “Allah yanında ən hörmətli olanınız ən təqvalınız, Allahdan ən çox çəkinəninizdir.”
Əgər insan xeyir bir iş görürsə, demək, nə dərəcədəsə təqvalıdır.
Əgər dünya çempionatında ən güclülər birinci yeri tutursa, bu o demək deyil ki, başqaları idmandan əl çəkməlidir. Dünya çempionatından əlavə, ölkə, əyalət, şəhər və kənd birincilikləri də keçirilir. Bu yolla hər bir idmançı öz qabiliyyətinə uyğun mükafat alır.
Bundan əlavə, əməlin qəbul dərəcələri də var. Hər bir təqva dərəcəsinə uyğun qəbul dərəcəsi var. Ona görə də Quran bəyan edir ki, kiminin mükafatı ikiqat, kimininki on qat, kimininki isə saysız-hesabsız olur. Bu fərqlərdə insanın niyyəti və gördüyü işin növü əsas rol oynayır.Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِينَ (Bəqərə/238)
TƏRCÜMƏ:
“Bütün namazları, xüsusi ilə orta namazı (zöhr namazını) qılmaqda çalışın və Allaha mütilik və itaət məqsədilə ayağa qalxın.”
AYƏNİN NAZİL OLMA SƏBƏBİ
Münafiqlərdən bəziləri havanın qızmar olduğunu bə-hanə gətirərək müsəlmanların cərgəsinə təfriqə salır və camaat namazında iştirak etmirdilər. Bunun ardınca mö-minlərdən də bəzisi camaat namazında iştirak etməkdən çəkinirdilər. Peyğəmbəri-əkrəm (s) bu işdən çox narahat oldu, hətta onları ağır cəzalandırmaqla təhdid etdi. Bir hədisdə nəql olunmuşdur ki, Peyğəmbər (s) son dərəcə qızmar yay havasında zöhr namazını camaatla qılırdı. Bu namaz o həzrətin dostları üçün ən çətin namazlardan sayılırdı. Be-lə ki, camaat namazında bir-iki cərgədən artıq adam olmur-du. Buna görə də Peyğəmbər (s) buyurmuşdu: “Qərara almışam ki, bizim namazımızda iştirak etməyənlərin evlərini yandı-ram.” Bu ayə nazil olub zöhr namazının camaatla qılınması-nın əhəmiyyətini təkid etdi.
TƏFSİR:
İnsanla Allah arasında ən təsirli rabitə vasitəsi sa-yılan namaz, xüsusilə orta namaz olan günorta namazı bir çox Quran ayələrində təkid olunmuşdur. O cümlədən, qeyd olunan ayədə buyurulur ki, bütün namazların, xüsusilə orta namazın qılınmasında ciddiyyət göstərin və onun qorunma-sına çalışın, حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى
Allaha müti olub xüzu, xüşu və tam diqqətlə ayağa qal-xın: وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِينَ
Havanın isti və ya soyuq olması, müxtəlif çətinliklər, dünya malı, əhli-əyal və övladlar sizi bu mühüm işdən sax-lamasın.
“Əssəlatul-vusta” kəlməsindən məqsəd zöhr namazıdır. Bu namazın daha çox təkid olunmasının səbəbi budur ki, müsəlmanların bəziləri yayın qızmar günlərində namaz qılmaq çətin olduğundan, yaxud ticarət və s. kimi işlərə başları qarışdığından ona az əhəmiyyət verirdilər.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Əhzab /72. Biz əmanəti (iman və təqvadan hasil olan uca, mənəvi və insani kamallara yetişməyi) göylərə, yerə və dağlara təklif etdik (onların bunu götürmək qabiliyyətlərini ölçdük), onlar onu (öz öhdələrinə) götürməkdən boyun qaçırtdılar və qorxdular (onlarda belə bir şeylə vəsflənmək səlahiyyəti olmadı və hallarının dili ilə qorxu izhar etdilər) və insan onu boynuna götürdü (onda zati bir səlahiyyət var idi, beləliklə təbiəti cəhətdən də onu qəbul etdi və buna görə də səmavi dini peyğəmbərlərin vasitəsilə onun öhdəsinə qoyduq) və həqiqətən, o (təbiətən özünə) zülm edən və (yüklənməsinin aqibətlərindən) cahil idi.
Əmanətdən məqsəd ilahi vilayət və dini təkliflərdir. İnsandan başqa mövcudlarda bu əmanəti qəbul etmək istedadı və qabiliyyəti yoxdur. Əmanəti qəbul etmək isə təkvini və zatı seçimdir.
Allah sizə yar olsun.
Əleykumus-salam.