Ad: Djavid, Ölkə: Rasiya, Müctəhid: Ayətullah Xamenei
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Xəstəxana, idman zalı, həbsxana nə üçündür? Heç şübhəsiz ki, insanın mənəvi və fiziki tərbiyələndirilməsi üçün! Amma ötəri bir xəstəliklə əlaqədar həkimə müraciət edən şəxs düzgün müalicə olmazsa, ağır xəstəliyə düçar ola bilər. Az olmayıb ki, gözləri zəif görən insan göz cərrahiyyə əməliyyatından sonra kor olub. Amma həmin adamlar ümidini üzməyib, başqa həkimə müraciət ediblər.
Cəld və güclü olmaq həvəsi ilə müəyyən bir idman növü ilə məşğul olub, ehtiyatsızlıq üzündən şikəst olanlar da var. Amma bu sayaq uğursuzluqlara baxmayaraq, insanlar idmandan üz döndərmir.
Hansısa kiçik bir səhvə görə həbsxanaya düşüb, oradan narkoman kimi çıxanlar da az deyil. Amma həbsxanalar mövcuddur və gələcəkdə də mövcud olacaq.
Qurani-kərimdə buyurulur: «Namaz insanı çirkin işlərdən çəkindirir».
Bəli, müttəqilərə doğru yol göstərən Quran, günahdan çəkinmək istəyənləri namaza çağırır. «Filan namaz qılan nə üçün çirkin işlərdən çəkinməyib» sualına yuxarıdakı misallar cavab verir. Ayədə həqiqi namaz nəzərdə tutulur. Əsl həkim şəfabəxş, əsl idman faydalı, əsl həbsxana tərbiyəverici olduğu kimi, əsl namaz da istisnasız olaraq, insanı günahdan uzaqlaşdırır. Həqiqi namazın şərtləri vardır. Namazda xalis niyyət, Allahın əzəmətini, özünün kiçikliyini anlamaq əsas şərtlərdəndir. İmam Sadiq (ə) buyurur: «Namazın qəbul olunmasının əlaməti, onun insanı çirkinlikdən uzaqlaşdırmasıdır».
Heç bir günahı kiçik saymayın və bütün günahlar üçün istər böyük istər kiçik tövbə edib peşiman olun.
Bəzi günahlar tədricən iman nurun qəlbdə söndürür və imanı aradan aparır, onun üçündə sifariş olunub ki, hər günahdan peşman olub tövbə edin. Peyğəmbəri-Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih) buyurur: “İnsan günah etdiyi zaman onun qəlbində qara bir nöqtə zahir olur. Əgər tövbə edərək ondan çəkinsə, qəlbi təmizlənir. Yox, əgər yenidən günahı təkrar edərsə, o qara nöqtə çoxalır və axırda bütün qəlbini bürüyüb əhatə edir.”
İmam Riza (əleyhis-salam) buyurub: “Günahdan da pis bir şey qəlbi xarab etməz. Qəlb günahdan təsirlənir və tədrici olaraq günah onda təsir qoyur, nəhayət ona qələbə çalır.”
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Günahdan çəkinmək istəyən insan nə etməlidir?
Cavab: Xəstəxana, idman zalı, həbsxana nə üçündür? Heç şübhəsiz ki, insanın mənəvi və fiziki tərbiyələndirilməsi üçün! Amma ötəri bir xəstəliklə əlaqədar həkimə müraciət edən şəxs düzgün müalicə olmazsa, ağır xəstəliyə düçar ola bilər. Az olmayıb ki, gözləri zəif görən insan göz cərrahiyyə əməliyyatından sonra kor olub. Amma həmin adamlar ümidini üzməyib, başqa həkimə müraciət ediblər.
Cəld və güclü olmaq həvəsi ilə müəyyən bir idman növü ilə məşğul olub, ehtiyatsızlıq üzündən şikəst olanlar da var. Amma bu sayaq uğursuzluqlara baxmayaraq, insanlar idmandan üz döndərmir.
Hansısa kiçik bir səhvə görə həbsxanaya düşüb, oradan narkoman kimi çıxanlar da az deyil. Amma həbsxanalar mövcuddur və gələcəkdə də mövcud olacaq.
Qurani-kərimdə buyurulur: «Namaz insanı çirkin işlərdən çəkindirir».
Bəli, müttəqilərə doğru yol göstərən Quran, günahdan çəkinmək istəyənləri namaza çağırır. «Filan namaz qılan nə üçün çirkin işlərdən çəkinməyib» sualına yuxarıdakı misallar cavab verir. Ayədə həqiqi namaz nəzərdə tutulur. Əsl həkim şəfabəxş, əsl idman faydalı, əsl həbsxana tərbiyəverici olduğu kimi, əsl namaz da istisnasız olaraq, insanı günahdan uzaqlaşdırır. Həqiqi namazın şərtləri vardır. Namazda xalis niyyət, Allahın əzəmətini, özünün kiçikliyini anlamaq əsas şərtlərdəndir. İmam Sadiq (ə) buyurur: «Namazın qəbul olunmasının əlaməti, onun insanı çirkinlikdən uzaqlaşdırmasıdır».
1. Haqqını tapdadığınız insanları tanıyırsızsa onlardan halallıq alın əgər tanımırsınızsa onlar və özünüz üçün Allahdan bağışlanmaq diləyin və istiğfar edin. Əgər halallıq istədiyiniz surətdə arada kin-küdurət ya dava-dalaş düşərsə istiğfar edin və ya başqasının vasitəsi ilə halallıq alın. Əgər boynunuzda olan haqq mal və puldursa və sizdə sahibini tanımırsınız ya tapa bilmirsiniz onun əvəzindən həmən pulu sədəqə verin.
2 və 3 cü sualı ayrı fürsətdə göndərin.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Yolu səhv salmış sürücü əvvəlcə geri qayıtmalı, sonra yoluna davam etməlidir. Amma səhv yolu davam edərək yalnız dildə “səhv etmişəm” desə heç vaxt mənzilə çata bilməz. Tövbə səhv yoldan qayıtmaqdır. Getdiyi səhv yolu geri qayıdanı Allah sevir və onun tövbəsini qəbul edir. Tövbəkar yediyi haqları sahibinə qaytarmalıdır. Oğurlanmış məbləğ qaytarılmazsa və ya həmin şəxsdən halallıq alınmazsa, tövbənin qəbul olması qeyri-mümkündür. Qəsb etdiyi məbləği qaytarmağa utanan şəxs bu işi özünü tanıtmadan da görə bilər. Hansı yolla olur olsun, həmin məbləğ sahibinə çatdırılmalıdır. Tövbəkar incitdiyi adamdan üzr istəməli, qılmadığı namazların qəzasını qılmalı, gizlətdiyi həqiqəti açıqlamalı, səhvlərini islah etməlidir. Quranda “tövbə və “islah” kəlmələri, adətən yanaşı işlənir. Tövbə yubandırılmamalıdır. Çünki üst-üstə yığılmış günahları yumaq çətin olur. Paltarın üzərinə qonmuş tozu təmizləmək asandırsa, qat kəsmiş palçığı təmizləmək çətindir. Zürarə İmam Baqir (ə)-dən rəvayət edib ki, buyurdu: Bütün bəndələrin qəlbində ağ bir nöqtə var. Günah etdikdə, qara bir nöqtə onda tapılır. Sonra əgər tövbə etsə, o qara nöqtə aradan gedər. Əgər günah etməyə davam etsə, o qara nöqtə böyüyər. Belə ki, ağ nöqtəni örtər. Ağ nöqtə bütövlüklə qara ləkə ilə örtüldükdən sonra, o şəxs heç vaxt yaxşılığa doğru qayıtmaz. Allah-taalanın tövbə qapısı həqiqi tövbə edənlər üçün həmişə açıqdır. İnsan gərək bütün günahlardan və hər gün tövbə etsin.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
"Sui-zənn" və bədgümanlıq, başqalarına qarşı həddən artıq inamsız və haqqında pis fikirli olmaq, rəftarını, sözünü və həmçinin, hadisələri onlar haqqında dəqiq məlumat əldə etmədən bədgüman, pis düşüncə və düz olmayan xəyallarla izah edib bu şübhə və gümanı həqiqət kimi qələmə verməkdir.
Bədgümanlıq o vaxt günahdır ki, insan öz zehnində olan pis fikri, şübhələri dilə gətirə və bununla da qarşı tərəfi narahat edə.
Başqalarına qarşı bədgüman olmaq və onlar haqqında pis fikrə düşmək Allah-Taala tərəfindən qadağan olunmuşdur. Bədgümanlıq özü günahdır və bir çox günahlarada zəmin yaradır o cümlədən qiybət, böhtan, yalan və s..
Sui-zənn və bədgümanlığın müqabilində hüsne-zənn və xoşgümanlıqdır ki, sifariş olunub.
Hz. Əli (ə) buyurub:
«الرَّجُلُ السُّوءُ لَا يَظُنُّ بِأَحَدٍ خَيْراً لِأَنَّهُ لَا يَرَاهُ إِلَّا بِوَصْفِ نَفْسِه»
“Pis adam hamıya bədgümandır, çünki o, hamını öz sifətində görür.”
Hz. Əli (ə) buyurub:
«مُجَالَسَةُ الْأَشْرَارِ تُورِثُ سُوء الظَّنِّ بِالْأَخْيَارِ...»
“Pis və şər adamlarla həmsöhbət olmaq, oturub-durmaq insanın yaxşılara qarşı bədbinlik və bədgümanlığına səbəb olacaqdır”.Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Yolu səhv salmış sürücü əvvəlcə geri qayıtmalı, sonra yoluna davam etməlidir. Amma səhv yolu davam edərək yalnız dildə “səhv etmişəm” desə heç vaxt mənzilə çata bilməz. Tövbə səhv yoldan qayıtmaqdır. Getdiyi səhv yolu geri qayıdanı Allah sevir və onun tövbəsini qəbul edir. Zürarə İmam Baqir (ə)-dən rəvayət edib ki, buyurdu: Bütün bəndələrin qəlbində ağ bir nöqtə var. Günah etdikdə, qara bir nöqtə onda tapılır. Sonra əgər tövbə etsə, o qara nöqtə aradan gedər. Əgər günah etməyə davam etsə, o qara nöqtə böyüyər. Belə ki, ağ nöqtəni örtər. Ağ nöqtə bütövlüklə qara ləkə ilə örtüldükdən sonra, o şəxs heç vaxt yaxşılığa doğru qayıtmaz. Allah-taalanın tövbə qapısı həqiqi tövbə edənlər üçün həmişə açıqdır. insan gərək bütün günahlardan və hər gün tövbə etsin.
Allah sizə yar olsun.
Ad: taleh, Ölkə: azerbaycan, Müctəhid: Ayətullah Sistani
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Həqiqi tövbə edənin tövbəsini Allah qəbul edir. Tövbə surəsi ayə 104 də buyurulur: Məgər onlar bilmirlərmi ki, bəndələrindən tövbəni Allah qəbul edir, ...və Allah tövbələri çox qəbul edən və mehribandır?!Allah sizə yar olsun.
Əleykumus-salam.
Sidqi qəlbdən tövbə edib istiğfar edilsə kifayətdir və yaxşı olar imkan qədər haramın təsiri bədəndən getməsi üçün bir neçə müddət oruc tutsun tainki haramdan vücuda gələn ətlər ərisin.
Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Hicab islamın zəruri məsələlərindəndir. Hicab təkcə namazda yox hər halda vacibdir. Hicab bağlamayan müsəlman harama və günaha yol verir və Allaha qarşı üsyan edir elə bu baxımdan içki içmək və başqa haramlarla eynidir. İçki içmək və hicabsızlıq hər ikisi böyük günahlardandır.Allah sizə yar olsun.
Bismillahir-rəhmanir-rəhim.
Əleykumus-salam.
Tövbənin mənası günahdan Allaha tərəf dönməkdir hətta bunu dilə gətirməsən belə əgər bir günahı tərk etməyi və etdiyin günahdan peşman olub gələcəkdə bir daha etməməyi qarşına məqsəd qoyursansa bu əsl tövbədir. Hicabsızlıq günahdır və tövbəsi isə hicaba qayıtmaqdır. Tutduğunuz yol düzgün və sözünüz doğrudur.Allah sizə yar olsun.